ΛΑΝΚΑΒΑΤΑΡΑ ΣΟΥΤΡΑ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ μέρος (iii)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

III

Το Μήνυμα της Λάνκα

Στη Λάνκα υπάρχουν και άλλες πολλές ενδιαφέρουσες σκέψεις, οι οποίες θα μπορούσαν να συζητηθούν σε αυτήν εδώ την Εισαγωγή. Αλλά, όπως έχω ήδη αφιερώσει πολλές σελίδες σε αυτήν και εφόσον ο αναγνώστης που επιθυμεί να γνωρίσει περισσότερα σχετικά με τη Σούτρα μπορεί να ανατρέξει στο βιβλίο μου «Σπουδές στη Λανκαβατάρα Σούτρα», θα ειπώ μόνο μερικές λέξεις σχετικά με τη θέση αυτής της Σούτρας μεταξύ των γενικών κειμένων του Βουδδισμού Μαχαγιανα.

Ενώ παραμένουμε στο σκοτάδι σχετικά με το πώς αναπτύχθηκε ο Βουδδισμός Μαχαγιανα στην Ινδία, γνωρίζουμε, ότι, όταν πέ- ρασε στην Κίνα με τους ιεραποστόλους από την Ινδία και την κεντρική Ασία, εθεωρείτο ήδη ως προερχόμενος κατευθείαν από το χρυσό στόμα του Βούδδα, και οτιδήποτε δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια εκατονταετηρίδων μετά τον θάνατο του, εξελήφθη ως ένα συνολικό σύστημα που ωρίμασε πλήρως κατά τη διάρκεια της ύπαρξής του και επεκτάθηκε κατά μία περίοδο μισού περίπου αιώνα από τη φώτιοή του. Όσο για τις Σούτρας που μεταφράσθηκαν στα κινέζικα, η πρώτη από τις οποίες παρουσιάσθηκε το 68 μ.Χ., αυτές ετάραξαν βαθιά τον κινέζικο και κατόπιν τον ιαπωνικό νου, αφυπνίζοντας τις θρησκευτικές τους συνειδήσεις στα μεγαλύτερά τους βάθη. Τα ακόλουθα έργα είναι τα πλέον σημαντικά κείμενα της Μαχαγιανα, τα οποία χρησιμοποιήθησαν για να διεγείρουν τα θρησκευτικά συναισθήματα των λαών της Άπω-Ανατολής και συνεχίζουν ακόμη να κάμουν το ίδιο, δηλαδή, να επιδρούν κατά τον ίδιο τρόπο και σήμερα όπως ακριβώς και κατά το παρελθόν.

1. Η Σαντάρμα-πουνταρίκα-Σούτρα. Μία από τις κύριες θέσεις του εμπνευσμένου αυτού κειμένου είναι η αναγγελία ότι ο Βούδδας δεν πέθανε ποτέ, ότι είναι πάντα ζωντανός στο βουνό του Ιερού Γύπα και κηρύττει σε έναν όμιλο από Σραβάκας, Πρατυεκαβούδδας και Μποντισάττβας, οι οποίοι δεν είναι λιγότερο όντα από ό,τι είμαστε και εμείς, και ότι ο Βούδδας έχει ένα ακριβώς όχημα (γιανα) για όλα τα όντα. Αυτή πρέπει να ήταν μία επαναστατική διδασκαλία, κατά την εποχή όπου ο Βούδδας εθεωρείτο ότι είναι σαν περαστικός και θνητός σαν και εμάς, και όταν, μετά τη Νιρβάνα του,το μόνο πράγμα που άφησε πίσω του ήταν το Ντάρμα του, στο οποίο οι οπαδοί του καλούνται να βρουν το Δάσκαλό τους.
2. Η Αβαλοκιτεσβάρα-βικουρβάνα-νιρντέσα. Αυτή στην Ιαπωνία είναι κοινώς γνωστή ως Κουαννόν-γκιό και αποτελεί τα είκοσιτέσσερα κεφάλαια της Σανσκριτικής Σαντάρμα- πουνταρίκα, αλλά θα είναι καλύτερο να τα επεξεργαστούμε σαν ξεχωριστό κείμενο, σαν να έχει ένα ανεξάρτητο μήνυμα και έχει γίνει πλήρως αντιληπτό, αν και όχι πάντοτε συνειδητά, από τους αφοσιωμένους της. Ο Αβαλοκιτεσβάρα εδώ εκπροσωπείται σαν ένας Θεός του ελέους ο οποίος θα βοηθήσει οποιονδήποτε βρίσκεται σε βάσανα πνευματικά ή υλικά. Στον λαϊκό νου, ο Θεός δεν είναι πιά αρσενικός αλλά θηλυκός· και τούτο, διότι το έλεος γίνεται πιο χειροπιαστό αν συνδυαστεί με την αιώνια θηλυκότητα. Θεωρείται ότι μπορεί να πάρει διάφορες μορφές (βικουρβάνα) προκειμένου να επιτύχει τους σκοπούς του, καθώς απευθύνεται πάρα πολύ στη θρησκευτική φαντασία των λαών της Ανατολής. Και αυτή η διδαχή της μεταμόρφωσης είναι ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Βουδδισμού Μαχαγιανα.
3. Η Αβαταμσάκα Σούτρα. Αυτή είναι μία εγκυκλοπαιδική Σούτρα, η οποία διακρίνεται σε δύο μέρη: στην Ντεσαμπουμίκα και στην Γκανταβυϊούχα. Είναι άλλη μία Μαχαγιανική Σούτρα, η οποία είχε βαθιά επίδραση στον κινέζικο και στον ιαπωνικό νου. Η αποκαλούμενη Αλληλοδιείσδυση (ή αμοιβαία διείσδυση), η οποία συνιστά την κεντρική ιδέα αυτής της Σούτρας, είναι συμβολικά και αποτελεσματικά διατυπωμένη στις κινέζικες μεταφράσεις: από τον Μπουνταμπάντρα (που κατανέμει τη Σούτρα σε 60 υποδιαιρέσεις), από τον Σιξανάντα (80 υποδιαιρέσεις), και από τον Πράζνα (40 υποδιαιρέσεις). Η Σούτρα όπως την έχουμε τώρα, περιέχει πολλές Σούτρας οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ανεξάρτητες, ενώ, αναμφίβολα, αυτές ανήκουν στην ίδια κατηγορία της φιλολογίας. Η ανάγνωση μπορεί να είναι πληκτική από τη σύγχρονη άποψη, καθώς το κύριο θέμα δεν παρουσιάζεται τόσο περιληπτικά, και χρειάζεται κάποιος χρόνος προτού ο αναγνώστης μπορέσει να εισέλθει μέσα στο πνεύμα της ίδιας της Σούτρας. Ωστόσο ο αναγνώστης, μετά από μία ήρεμη και υπομονετική παρακολούθηση του κειμένου, δεν μπορεί παρά να εντυπωσιασθεί βαθιά, με το βασικό του πνεύμα, το έξοχο μεγαλείο του οποίου σχεδόν υπερβαίνει την ανθρώπινη κατανόηση. Η τεράστια βραχοσκαλισμένη μορφή του Βαϊροκάνα στο Λουνγκ-μεν και η χάλκινη κατασκευή στη Νάρα είναι αντίστοιχα η κινέζικη και ιαπωνική καλλιτεχνική απάντηση στην πνευματική διέγερση που προκλήθηκε από την Αβαταμσάκα και την Γκανταβυϊούχα, η οποία αποτελεί το τελευταίο μέρος της πρώτης.

Μία άλλη βαθιά επίδραση που ασκήθηκε από αυτήν τη Σούτρα στον Ανατολικό νου είναι η αντίληψη για τον Μποντισάττβα Σαμανταμπάντρα με τους «δέκα ανεξάντλητους όρκους» του. Δεν θα εισέλθει στη Νιρβάνα, αυτό το τόσο περιζήτητο επίτευγμα για όλους τους Βουδδιστές, γιατί δεν θέλει να αφήσει πίσω του ούτε μία μοναδική ψυχή που να μην έχει σωθεί. Και με αυτό το «ψυχή» υπονοείται όχι μόνον η ανθρώπινη ψυχή αλλά η ψυχή του κάθε όντος. Είναι ο όρκος του Μποντισάττβα Σαμανταμπάντρα να απελευθερώσει ζώα, φυτά, ακόμη και τέτοιες άψυχες υπάρξεις όπως βουνά, νερά, γη κ.λπ. από τα δεσμά του κάρμα και της άγνοιας. Επιπρόσθετα, το σύμπαν του Σαμανταμπάντρα είναι πολύ πιο απέραντο και περισσότερο πνευματικό από ό,τι το συνηθισμένο δικό μας σύμπαν.

4. Η Πράζνα-παραμίτα Σούτρα. Από τους περισσότερους μελετητές της Μαχαγιανα, η Σούτρα αυτή θεωρείται ότι υπήρξε μία από τις πρώτες στη φιλολογία της Μαχαγιανα που εδήλωσε ενάντια στη διχοτόμηση της τρίχας της σχολαστικής φιλοσοφίας των πρώιμων Βουδδιστών διδακτόρων, δίδοντας μας, ταυτόχρονα, τη διδαχή της Κενότητας ή του Κενού (σουνυάτα), όπου κάθε πιθανό ίχνος προσκόλλησης αποβάλλεται οριστικά από εμάς. Το να αφεθείς μόνος στο Κενό, ακόμη και σε αυτό το Κενό που εξαφανίζεται γύρω μας, είναι η μέθοδος της τέλειας απελευθέρωσης που προτείνεται από την Πραζναπαραμίτα. Αυτή ήταν μάλλον μία άμεση, ειλικρινής πρόταση εκ μέρους του Μαχαγιανιστή. Απευθύνεται, ιδιαίτερα, τόσο στον διανοούμενο, όσο και στον μυστικιστή νου. Ενώ η Αβαταμσάκα γεμίζει το σύμπαν, ακόμη και στο πιο λεπτό του μόριο, με πράγματα της φαντασίας, η Πραζναπαραμίτα παρασύρει το κάθε τι μακριά από το σύμπαν, το οποίον τώρα καθίσταται ένα αχανές, πράγματι, Κενό. Και στις εξακόσιες δέσμες της Σούτρας προειδοποιούμεθα να μη φοβόμαστε, ούτε να ξαφνιαζόμαστε από αυτό το αχανές Κενό. Αν συγκλονιζόμαστε από αυτό το ευαγγέλιο της απόλυτης Κενότητας, έχει προβλεφθεί από τον Βούδδα, ότι δεν μπορούμε να είμαστε καλοί οπαδοί της Μαχαγιανα.
5. Η Βιμαλακίρτι Σούτρα. Αυτή είναι ένα αριστούργημα, ένα δράμα με μεγάλη φιλολογική αξία, και εξαιτίας αυτού του γεγονότος, διαβάζεται, γενικότερα, από τους λαϊκούς, περισσότερο από ό,τι οι άλλες Βουδδικές Σούτρας. Η σημασία αυτής της Σούτρας βρίσκεται, βγάζοντας από τους ώμους μας το λερωμένο επίστρωμα της προσκόλλησης το οποίο κουβαλάμε από τότε που είμαστε αφυπνισμένοι στην εξωτερική ύπαρξη. Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτής της Σούτρας είναι, ότι η κύρια μορφή του ενδιαφέροντος της δεν είναι ο Βούδδας αλλά ένας πλούσιος λαϊκός ονομαζόμενος Βιμαλακίρτι. Είναι αυτός ο πολυμήχανος γέρο-τζέντλεμαν- φιλόσοφος, ο οποίος θα επισκιάσει όλους τους Σραβάκας και τους Μποντισάττβας που πήγαιναν να λογομαχήσουν μαζί του, σχετικά με τις βαθύτατες αλήθειες του Βουδδισμού, εκτός από τον Μαντζουσρί, την κεφαλή των Μποντισάττβας. Ο τελευταίος αυτός αποδείχθηκε ένας ισάξιος αντίπαλος στην ευγλωττία για τον λαϊκό οπαδό του Βούδδα. Εκείνο που πρέπει να υπογραμμίσουμε ιδιαίτερα σε αυτό το Μαχαγιανικό κείμενο, είναι, ότι ο Βουδδισμός δεν απαιτεί από εμάς να διάγουμε μία άστεγη ζωή, όπως ένας Μπιξού, προκειμένου να επιτύχουμε τη φώτιση. Η ζωή των οικοδεσποτών, δηλαδή, είναι εξίσου τόσο καλή και αγνή, όσο και αυτή των επαιτών.
6. Από αυτή την άποψη, η Σριμάλα Σούτρα είναι επίσης σημαντική, γιατί η βασίλισσα Σριμάλα, εμπνευσμένη από τη σοφία και την ισχύ του Βούδδα, έδωσε ένα μεγάλο κήρυγμα για την Ταθαγκάτα-γκάρμπα. Η Μαχαγιανα, μπορεί να λεχθεί ότι είναι η επανάσταση των λαϊκών ανδρών και γυναικών ενάντια στο ασκητικό πνεύμα του αποκλεισμού, που διαπότιζε τους πρώιμους υπερασπιστές του Βουδδισμού.
7. Η Σουκαβάτι-βυϊούχα Σούτρα. Η επίδραση αυτής της Σούτρας στους Ανατολικούς λαούς είναι αρκετά διαφορετική από την επίδραση των άλλων Σούτρας, γιατί έχει αφυπνίσει την όψη-πίστη της θρησκευτικής τους συνειδητότητας, η οποία είναι καθιερωμένη επάνω στη γενική βάση της φιλοσοφίας Μαχαγιανα. Επιφανειακά, η πίστη του Αμιτάμπα ομοιάζει πάρα πολύ με τη χριστιανική πίστη στον Χριστό, αλλά οι βαθύτερες σκέψεις δεν είναι καθόλου το ίδιο. Η σχολή Τζόντο δεν θα μπορούσε να βρει κανένα άλλο πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθεί, παρά τον Βουδδισμό της Μαχαγιανα. Στην Ιαπωνία η σχολή αυτή έχει επιτύχει μία μοναδική ανάπτυξη, που σημειώνει μία πνευματική εποχή στην ιστορία της θρησκευτικής πίστης στην Ανατολή.
8. Η Παρινιρβάνα Σούτρα. Αυτή κάποτε διεμόρφωσε την ίδρυση της σχολής της Νιρβάνα, κατά την πρώιμη ιστορία του κινέζικου Βουδδισμού. Η κύρια άποψη της είναι ότι η Βουδδική φύση είναι παρούσα στον καθέναν από εμάς. Πριν από την άφιξη αυτής της Σούτρας στην Κίνα, ήταν, γενικά, πιστευτό, ότι υπήρχε μία τάξη ανθρώπων γνωστών σαν Ιτσάντι, οι οποίοι δεν είχαν Βουδδική φύση μέσα τους και οι οποίοι, κατά συνέπειαν, ήσαν αιώνια αποκλεισμένοι από την επίτευξη της φώτισης. Ωστόσο, αυτή η πίστη αποβλήθηκε ολοκληρωτικά, όταν μέσα στην Παρινιρβάνα Σούτρα βρέθηκε μία δήλωση, όπου αναφέρει τα εξής: «Υπάρχει κάτι σε όλα τα όντα, το οποίο είναι αληθινό, πραγματικό, αιώνιο, αυτοκυ- βερνώμενο και πάντοτε αναλλοίωτο. Αυτό ονομάζεται Εγώ, μολονότι είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο που είναι, γενικά, γνωστό σαν τέτοιο από τους φιλοσόφους. Αυτό το Εγώ είναι η Ταθαγκάτα-γκάρμπα, η φύση του Βούδδα, η οποία υπάρχει στον καθένα από εμάς, και χαρακτηρίζεται με τέτοιου είδους αρετές, όπως μονιμότης, ευδαιμονία, ελευθερία και αγνότης».
9. Όλες αυτές, καθώς και άλλες Σούτρας του Βουδδισμού Μαχαγιανα, φαίνεται να μπορούν να εξαντλήσουν τις πολύπλευρες όψεις αυτής της σχολής, αλλά χρειάζεται μία άλλη, για να μας ειπεί ότι η απλή κατανόηση δεν είναι αρκετή στη Βουδδική ζωή, ότι χωρίς την αυτο-πραγμάτωση, όλη η διάνοια ισοδυναμεί με το τίποτε. Για να μας το ειπεί αυτό έρχεται η Λανκαβατάρα Σούτρα, και ο Μποντιντάρμα, ο πατέρας του Βουδδισμού Ζεν, κάμει χρήση αυτού του κειμένου με απόλυτη αποτελεσματικότητα- γιατί, μέσω αυτού αναπτύχθηκε στην Κίνα και στην Ιαπωνία μία ειδική σχολή του Βουδδισμού με τον τίτλο Τσαν ή Ζεν. Ενώ το Ζεν όπως το γνωρίζουμε τώρα δεν είναι, από πολλές απόψεις, το ίδιο όπως το διακήρυξε πρώτος ο Μποντιντάρμα εδώ και δεκαπέντε αιώνες, το καθεαυτού πνεύμα του ρέει μάλλον αναλλοίωτο στην Ανατολή. Και αυτό ενσαρκώνεται εύγλωττα στη Λανκαβατάρα Σούτρα. Ωστόσο, δεν είναι εδώ απαραίτητο για εμάς να εισέλθουμε σε λεπτομέρειες, γιατί έχουμε επιμείνει πολύ επάνω σε αυτές στην πρόσφατη εργασία μου, «Σπουδές στη Λανκαβατάρα Σούτρα». Αρκεί να θίξουμε ελαφρά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Σούτρας τα οποία συνιστούν το ειδικό μήνυμα της σαν ξεχωριστό από τις άλλες Σούτρας στις οποίες έχουμε ήδη αναφερθεί.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Λάνκα είναι στενά συσχετισμένη χρονικά αλλά και διδακτικά με το έργο «Η Αφύπνιση της Πίστης στη Μαχαγιανα», που αποδίδεται, γενικά, στον Ασβαγκόσα. Αυτός ενώ μπορεί να μην υπήρξε ο συγγραφέας αυτής της πολύ σημαντικής πραγματείας της φιλοσοφίας Μαχαγιανα, υπήρξε όμως σίγουρα ένας μεγάλος Βουδδικός νους, ο οποίος, εμπνεόμενος από το ίδιο πνεύμα που διαποτίζει τη Λάνκα, την Αβαταμσάκα, την Παρινιρβάνα κ.λπ., εκθέτει τις σκέψεις του στην Αφύττνιση. Μερικοί μελετητές διατείνονται ότι η Αφύπνιση είναι ένα κινέζικο έργο, αλλά η άποψη αυτή δεν είναι πολύ καλά θεμελιωμένη.

Κατά κάποιον τρόπο η Αφύπνιση είναι μία απόπειρα σύστηματοποίησης της Λάνκα, γιατί όλες οι κύριες διδασκαλίες της τελευταίας βρίσκονται εκεί ανεπτυγμένες με την οφειλόμενη τάξη. Όσον αφορά τη θεωρητική πλευρά, και οι δύο διδάσκουν την ύπαρξη της Γκάρμπα σαν έσχατης πραγματικότητας. Ενώ αυτή στους κοινούς ανθρώπους βρίσκεται μολυσμένη από τα επιβλαβή πάθη και δεν ακτινοβολεί στην απόλυτη καθαρότητα της, δεν μπορούμε να αρνηθούμε την ύπαρξη της σε αυτούς. Όταν το εξωτερικό περιτύλιγμα των ακαθαρσιών ξεφλουδίζεται, όλοι γινόμαστε Βούδδας και Ταθαγκάτας. Στην πραγματικότητα, η γέννηση ενός Ταθαγκάτα δεν γίνεται πουθενά αλλού, παρά σε αυτή την Γκάρμπα.

Η Γκάρμπα από την ψυχολογική άποψη είναι η Αλαγιαβιζνάνα, ο πανπερνεκτικός νους, στον οποίο καλό και κακό είναι ανακατεμένα, και η εργασία του Γιόγκιν, δηλαδή εκείνου ο οποίος αναζητεί την αλήθεια μέσω της αυτοπειθάρχησης, είναι να ξεχωρίσει το ένα από το άλλο. Γιατί η Αλάγια βρίσκεται μολυσμένη από κακές σκέψεις και επιθυμίες; Τί είναι το κακό; Πώς γίνεται να ξεπροβάλλει το κακό σε αυτόν τον κόσμο; Πώς πραγματοποιείται η αλήθεια; Οι ερωτήσεις αυτές απαντώνται θέτοντας σαν αξίωμα ένα σύστημα από Βιζνάνας και από τη διδαχή της Χωριστικότητας (βικάλπα), όπως έχει ήδη εκτεθεί προηγουμένως.

Αυτό είναι το σημείο όπου η Λάνκα έρχεται σε επαφή με τη σχολή της Γιογκατσάρα. Η Γιογκατσάρα είναι ουσιαστικά μία ψυχολογική θέση, σε αντιπαραβολή προς τη σχολή Μαντυαμάκα, η οποία είναι επιστημονολογική. Αλλά η Αλαγιαβιζνάνα της Γιογκατσάρα δεν είναι το ίδιο όπως εκείνη της Λάνκα και της Αφύπνισης της Πίστης. Η πρώτη κατανοεί την Αλάγια σαν καθεαυτού αγνότητα χωρίς καμμία βεβήλωση σε αυτήν, ενώ αντίθετα, η Λάνκα και η Αφύπνιση την θεωρούν σαν την αιτία της αγνότητας και της βεβήλωσης. Περαιτέρω, η Γιογκατσάρα υποστηρίζει τη θεωρία της Βιζναπτιμάτρα και όχι εκείνην του Τσιτταμάτρα, η οποία ανήκει στη Λάνκα, στην Αβαταμσάκα και στην Αφύπνιση της Πίστης. Η διαφορά είναι η εξής: Σύμφωνα με τη Βιζναπτιμάτρα, ο κόσμος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ιδέες, δεν υπάρχουν πραγματικότητες πίσω από αυτές. Αλλά η (θεωρία) του Τσιτταμάτρα δηλώνει ότι δεν υπάρχει τίποτε στον κόσμο, παρά η Τσίττα, ο Νους, και ότι ο κόσμος είναι η αντικειμενοποίηση του Νου. Η μία είναι καθαρός ιδεαλισμός και η άλλη ιδεαλιστικός ρεαλισμός.

Το αντικείμενο της Λάνκα είναι η πλήρης κατανόηση του Τσιτταμάτρα, και αυτό γίνεται όταν παραμερίζεται η Χωριστικότης, δηλαδή, όταν επιτυγχάνεται μία κατάσταση μη- χωριστικότητας στην πνευματική ζωή του όντος. Η χωριστικότης είναι ένας λογικός όρος και ανήκει στη διανόηση. Έτσι, βλέπουμε ότι το τέλος της θρησκευτικής πειθάρχησης είναι η υπέρβαση της διανοητικότητας, γιατί η χωριστικοποίηση, η διαίρεση, είναι η λειτουργία της διανόησης. Η λογική δεν οδηγεί κανέναν στην αυτο-πραγμάτωση. Γι’ αυτόν τον λόγο και οι διαλεκτικές του Ναγκαρτζούνα περί της διχοτόμησης της τρίχας. Η ιδέα του ήταν να αποδείξει το ατελέσφορον της λογικής στον χώρο της πνευματικής μας ζωής. Σε αυτό το σημείο είναι όπου η Λάνκα συνδέεται με τη σχολή της Μαντυαμάκα. Η διδαχή του Κενού είναι πράγματι η θεμελίωση της φιλοσοφίας της Μαχαγιανα. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει κατανοητό με τον τρόπο του αναλυτικού συλλογισμού. Η Λάνκα είναι εντελώς σαφής και δεν πρέπει να παρερμηνευθεί από αυτή την άποψη.

Μέχρι εδώ, η Λάνκα μπορεί να δίδει την εντύπωση ότι είναι μόνο μία φιλοσοφική πραγματεία χωρίς τίποτε το θρησκευτικό σε αυτήν, αλλά το γεγονός είναι ότι η Σούτρα είναι βαθύτατα διαποτισμένη από θρησκευτικά συναισθήματα. Παραδείγματος χάριν, ο Μποντισάττβα δεν θα εισέλθει στη Νιρβάνα εξαιτίας των όρκων του να σώσει όλα τα αισθανόμενα όντα, και οι όρκοι του είναι έξω από χωροχρονικά όρια, και γι’ αυτόν τον λόγο οι όρκοι του αυτοί ονομάζονται «ανεξάντλητοι». Όχι μόνον οι όρκοι του είναι ανεξάντλητοι, αλλά και τα «δεξιοτεχνικά μέσα» που χρησιμοποιεί για την απελευθέρωση όλων των όντων, δεν γνωρίζουν όρια. Γνωρίζει πώς θα κάμει την καλύτερη δυνατή χρήση των ανεξάντλητων διανοητικών και πρακτικών του επινοήσεων γι’ αυτόν τον μοναδικό σκοπό. Εδώ μπορούμε να ειπούμε ότι αντανακλάται ο Μποντισάττβα Σαμανταμπάντρα της Αβαταμσάκα Σούτρας.

Στη Λάνκα έχουν παρατεθεί οι θεμελιωδέστερες Μαχαγιανικές αντιλήψεις, χωρίς όμως να έχει γίνει καμμία απόπειρα εκ μέρους του συντάκτη ή των συντακτών ώστε να τους δώσουν μία συστηματική σειρά. Αυτό επαφίεται στον ίδιο τον στοχαστικό αναγνώστη ο οποίος θα τις ανασύρει από αυτό το σύμφυρμα και θα τις αρμαθιάσει σε μία γιρλάντα μαργαριταριών που προέρχονται από τις δικές του θρησκευτικές εμπειρίες.

Μία σημαντική σκέψη της Μαχαγιανα, που δεν θίγεται, ωστόσο, ειδικά μέσα στη Σούτρα, είναι εκείνη της Παριναμάνα. Παριναμάνα σημαίνει το πέρασμα (το γύρισμα) της χάρης του ενός επάνω σε κάποιον άλλο, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η επίτευξη της Νιρβάνα για τον δεύτερο. Αν οποιοσδήποτε κάμει κάτι καλό, η χάρη αυτής του της πράξης είναι σίγουρο ότι θα επιστρέψει σε αυτόν τον ίδιο (τον πράξαντα) —αυτή είναι η διδαχή του Κάρμα- αλλά σύμφωνα με τη Μαχαγιανα, ο αποδέκτης δεν είναι ανάγκη να είναι πάντοτε ο ίδιος ο «πράξας»- (αποδέκτης) μπορεί να είναι οποιοσδήποτε, μπορεί να είναι ολόκληρος ο κόσμος- η χάρη έχοντας παγκόσμιο χαρακτήρα, μπορεί να μεταβιβασθεί επάνω σε οτιδήποτε επιθυμεί ο «πράξας». Αυτή η μεταθεσιμότης της χάρης είναι γνωστή ως η διδαχή της Παριναμάνα, η μεταβίβαση της χάρης της καλής πράξης ενός ατόμου επάνω σε κάποιο άλλο άτομο. Η ιδέα αυτή προέρχεται από τη φιλοσοφική διδασκαλία της Αλληλοδιείσδυσης όπως υποστηρίζεται στην Αβαταμσάκα.